Dịch: Liêu Lạc Hà Hy
Biên: Duẩn Duẩn
Cách đây không lâu, khi nhà hát công diễn vở "Dr.
Faustus"(*) cũng có tình tiết giống thế này: Ác quỷ biết được nguyện ước của Dr.
Faustus, bèn tìm đến ông ấy, thành toàn cho giấc mơ của ông và dẫn dụ ông xuống địa ngục.
Bên trong, ma quỷ cám dỗ, lừa gạt con người nhưng vô hình trung lại giúp ta nhìn thấy được bản chất thực sự của người đó.
(*) Doctor Faustus (La Damnation de Faust) là một vở opera của Hector Berlioz, một trong những nhà soạn nhạc có tầm ảnh hưởng lớn tại Châu Âu vào thập niên 40, 50 của thế kỷ 19.
Câu chuyện xoay quanh Faust, một nhân vật phổ biến trong các câu chuyện dân gian tại Đức dựa trên nhân vật lịch sử Johann Georg Faust (1480 – 1540).
"Johann Georg Faust từng được xem là một nhà giả kim, nhà chiêm tinh học và một pháp sư sống vào thời kỳ Phục Hưng tại Đức.
Faust là một học giả rất uyên bác, nhưng đến cuối đời ông lại không hài lòng với niềm vui tìm kiếm tri thức của nhân loại.
Chính vì thế, ông đã thực hiện khế ước với ma quỷ, trao đổi linh hồn của mình để được cảm nhận niềm vui nơi trần thế.
Kẻ đã dụ dỗ Faust là một con quỷ trong truyền thuyết dân gian Đức mang tên Méphistophélès"
Từ đó nhìn lại, tên ác quỷ trong vở "Người hai mặt" này cũng đang mang nhiệm vụ xét xử ai đó...!là nhân vật nam chính bị ám ảnh bởi vẻ ngoài hào nhoáng ư? Nhưng, chẳng phải hình tượng nam chính tượng trưng cho chính bản thân Bóng ma hay sao?
Tôi bước đến bên lan can trên tầng hai và nâng ống nhòm lên: Trên sân khấu, khuôn mặt của quỷ dữ luôn ẩn sau lớp áo choàng đen.
Nam diễn viên đứng phía trước trông quá đỗi hèn mọn và nhỏ bé.
Điều khiến người khác cảm thấy kỳ lạ chính là, mặc dù sắm vai ác quỷ, song ở anh ta lại toát ra một phong thái tao nhã và cao quý....khí chất này không giống với ác quỷ, mà giống với một bậc thầy âm nhạc mà tôi từng quen biết....
Một cái tên xuất hiện nơi đầu lưỡi.
Tôi lắc đầu nguầy nguậy, tự mình phủ nhận cái tên ấy, nếu như thật sự là anh ta thì vở kịch này chẳng phải đang lừa gạt tất cả mọi người hay sao?
Trong trí nhớ của tôi, kiếp trước Bóng ma cũng ăn mặc thế này.
Khi đó, chàng đã dùng sợi dây thừng treo cổ diễn viên nam chính trên sân khấu một cách thần không biết quỷ không hay, sau đó cởi chiếc áo choàng đen của đối phương choàng lên người mình.
Vành mũ dài của chiếc áo choàng che khuất toàn bộ khuôn mặt chàng.
Bóng ma bình tĩnh và điềm đạm bước lên sân khấu dưới tầm mắt của khán giả.
Buổi biểu diễn đó, chàng đã bắt chước giọng nói và điệu bộ của nam diễn viên kia bằng chính tài năng âm nhạc vô song của mình, đánh lừa toàn bộ khán giả đương xem kịch lúc ấy.
Cho đến khi vở kịch kết thúc, vẫn chẳng một ai phát hiện diễn viên nam chính đã bị thay đổi.
Khoảnh khắc ấy, tôi đứng dưới sân khấu, thậm chí còn nhìn thấy những giọt lệ trong suốt trào ra từ khóe mắt của vài người.
Màn trình diễn hôm ấy hoành tráng và đầy ngoạn mục, tựa một ngọn lửa mạnh mẽ và điên cuồng thiêu đốt mọi cảm xúc của khán giả.
Nếu chẳng phải sau đó Christine phát giác được có chuyện gì không ổn và vén chiếc mũ trùm đầu của Bóng ma lên thì sợ rằng sẽ chẳng ai tin nổi họ đã từng rơi nước mắt vì giọng hát của một bóng ma xấu xí.
Gương mặt thật của Bóng ma phơi bày trước tất cả mọi người, ai nấy đều cảm thấy khiếp sợ và kinh hãi.
Tiếng súng và tiếng thét thất thanh đồng thời vang lên.
Đến nay tôi vẫn nhớ rất rõ, lúc đó tôi đã bước nhanh về phía trước nhưng chẳng thể làm được gì cả, chỉ có thể trơ mắt nhìn chàng dùng tay trái ôm lấy Christine, tay phải nhanh chóng cắt đứt sợi dây thừng rồi bước lên cơ quan đã được chàng bố trí từ trước.
Trong thoáng chốc, chiếc đèn chùm pha lê trên trần nhà đổ sập xuống, bóng đèn nổ tung, ngọn lửa nhấn chìm toàn bộ nhà hát.
Ngày hôm sau tin tức ấy tràn ngập khắp mặt báo, nhưng chẳng ai nhắc đến giọng hát của Bóng ma.
Mọi người đều chọn cách lãng quên tài năng của chàng, thậm chí quên đi chàng vốn dĩ không phải bóng ma mà là một con người bằng xương bằng thịt.
Toàn bộ tiêu đề đăng trên trang nhất ngày hôm ấy đều tập trung vào vụ rơi đèn chùm và sự hoảng loạn của khán giả dưới khán đài.
Giờ đây, trên sân khấu, những việc xảy ra ở kiếp trước dường như đang lặp lại một cách kỳ lạ: Mọi người bước vào rạp hát và thưởng thức vở kịch của Phantom, rõ ràng họ đã bị hấp dẫn và cảm động bởi giọng hát của chàng, ấy thế mà vẫn cố tỏ thái độ xem thường và chỉ trích nó.
Giống như anh chàng tóc nâu bên cạnh tôi đây, khi ác quỷ hát đôi với nam chính, rõ ràng diễn viên nam kia đã bị quãng hát dài rộng của ác quỷ lấn át, thậm chí tôi còn nghe được anh chàng dưới này thở gấp và hồi hộp đến nhường nào.
Vậy mà khi bản nhạc kết thúc, anh ta vẫn nhận xét với vẻ cực khinh thường: "Xem chừng, tên ác quỷ này không chỉ sao lại một cách tráo trở nội dung của vở kịch mà còn bắt chước cả phong cách hát của bậc âm nhạc đại tài...!Đoạn nhạc mới rồi, tôi thề đã từng nghe trong một vở opera khác của Ngài Hearst.
Phải nói rằng, trong kỹ thuật xử lí các tình tiết thì Ngài Hearst chắc chắn là ăn đứt tên này."
Anh chàng tóc vàng nghe thế, ngoài dự liệu lại chẳng có vẻ đồng tình với lời của anh bạn thân, mà chỉ tiếp tục im lặng lắng nghe.
Trên sân khấu, vở kịch đã đến màn thứ hai: Ác quỷ và nam chính thực hiện một vụ cá cược, hắn đã lừa nam chính tham gia một buổi vũ hội bằng chính gương mặt thật của mình.
"Nếu như vào thời khắc quan trọng nhất của vũ hội, ngươi dám cởi bỏ chiếc mặt nạ mà không khiến bất cứ ai sợ hãi...." Ác quỷ cười nhẹ, giọng hắn quỷ dị hệt như đang cầm lưỡi dao cứa nhẹ lên ánh trăng, lành lạnh mà nguy hiểm: "Ta sẽ trả lại linh hồn và tặng ngươi vẻ đẹp vĩnh cửu."
Cứ tưởng rằng tiếp theo sẽ đến cảnh nam chính tham gia buổi vũ hội, nhưng không ngờ khi tấm màn kéo lên, trên sân khấu lại xuất hiện một bức tranh tĩnh vật: hai bên là hai cây cột rỗng màu trắng thiết kế theo kiểu Corinthian, trên đỉnh khắc hình con bê vàng.
Hơn mười đôi nam nữ đeo mặt nạ, vận quần áo đẹp đẽ trong tư thế chuẩn bị nhảy múa.
Nam chính bận một bộ lễ phục màu trắng, đeo chiếc mặt nạ vàng, đứng cùng với nữ chính ở ngay hàng đầu tiên.
Hai người nhìn nhau cười rạng rỡ, trong mắt ôm ấp vẻ say đắm khi yêu.
Bối cảnh và trang phục của màn này hầu như thuần một tông màu ấm, chỉ có điều trong khoảnh khắc tiếp theo, một luồng sáng lạnh lẽo chợt chiếu về phía cánh trái sân khấu: Ác quỷ đã thay một chiếc áo choàng đen dài đến mắt cá chân, đeo chiếc mặt nạ màu trắng và xuất hiện hết mực uy nghiêm.
Ác quỷ ra sân trong im lặng, không có bản nhạc nào được cất lên.
Nhờ vậy tôi mới phát hiện ở bên dưới khán đài, toàn bộ người xem đã hoàn toàn im ắng và không có lấy dù chỉ một tiếng xì xào.
Mỗi khi ác quỷ dợm cất bước, sẽ có một nghệ sĩ violon thong dong kéo chiếc vĩ.
Đến lúc ác quỷ bước đến phía trước nam nữ chính, toàn bộ mười tám nghệ sĩ violon trong dàn nhạc đồng loạt kéo lên những nốt cao sắc nét và hoàn chỉnh.
Bấy giờ, tiếng cello trầm xuống, tất cả âm thanh cùng hòa tấu vào nhau như một tia chớp tử hình rặng mây đen.
"Các vị", ác quỷ chầm chậm quay đầu nhìn về phía khán giả, "lẽ nào các vị cho rằng Người hai mặt là câu chuyện của đôi nam nữ ngu xuẩn này?"
Nói đoạn, ác quỷ bất ngờ giật mạnh chiếc mặt nạ của nam chính xuống.
Khoảnh khắc ấy, giống như đang vặn ngược tay nắm của hộp nhạc bằng gỗ, tiếng kèn réo rắt thổi vút lên, mười mấy đôi nam nữ trên sân khấu đồng loạt lấy tay che miệng với biểu cảm hết sức kinh sợ.
Nữ chính hốt hoảng lùi về sau hai bước rồi ngã quỵ xuống đất.
Nam chính tái mặt đứng cứng người như đóng băng tại chỗ.
Không một ai trong nhà hát có thể ngờ được mọi chuyện sẽ diễn ra theo chiều hướng này.
Nhất thời, cả rạp hát lặng ngắt như tờ.
"Câu chuyện của họ thật nực cười và đáng thương thay, hoàn toàn không xứng với nhân vật chính của ta."
Lời vừa dứt, dưới khán đài bỗng trở nên hỗn loạn.
Anh chàng tóc nâu kìm lòng không đặng đi đến phía trước bục, nhìn xuống phía sân khấu, sau đó nghiêng người hỏi: "Ý hắn ta là gì? Nhân vật chính của hắn ta là ai? Lẽ nào tên này thật sự là ác quỷ? Hắn ta rốt cuộc muốn gì đây?"
Tôi nâng ống nhòm lên, quan sát xương quai hàm tuấn tú mà lạnh lùng của ác quỷ.
Một đáp án ngày càng được khẳng định hơn trong lòng tôi, tên của vở kịch, ca từ và phong thái của ác quỷ, nếu liên kết toàn bộ sự việc xảy ra sau đó lại với nhau....!Tất thảy giống như những viên ngọc trai rơi xuống tứ tung, cuối cùng cũng được xâu chuỗi thành một vòng hoàn chỉnh.
Trên sân khấu, vở kịch vẫn tiếp tục: Trong âm thanh của tiếng trống timpani, ác quỷ dùng tay phải ôm lấy khuỷu tay trái, rồi khẽ gõ ngón tay trái vào cằm mình, thoải mái cất lên khúc nhạc dạo:"Tên nam chính đáng thương, hư vinh và dối trá, đáng nhẽ câu chuyện Người hai mặt không nên để cho hắn mở lối."
Ác quỷ hờ hững phẩy nhẹ tay.
Nam chính chẳng có lấy một chút phản kháng, có lẽ đã được luyện tập từ trước, tự động bước vào trong bóng tối.
Tiếp đó, ác quỷ nhìn về phía nữ chính: "Nữ chính thật ngọt ngào và tốt bụng," hắn ta kẹp lấy một lọn tóc vàng của nàng bằng hai ngón tay trái, "có cả màu tóc mà ta yêu thích nhất, nhưng tiếc thay không thể cho nàng diễn tiếp được, bởi trong lòng ta đã tìm được người thích hợp."
Hát tới đấy, ánh mắt ác quỷ đột nhiên dõi thẳng về phía tôi.
Dưới luồng sáng trắng bạch lạnh lẽo, đôi mắt hắn ta giống như viên pha lê màu hổ phách, lôi cuốn và bí ẩn xiết bao, hiềm nỗi, biểu cảm trong mắt lại hung hãn hơn bao giờ hết.
Tôi không tự chủ được lùi về sau vài bước, chiếc ống nhòm trong tay rơi xuống đất kêu lên một tiếng "bịch".
Thật sự là......Phantom.
Chuyện kỳ lạ gì đang diễn ra thế này?
Tôi hoảng hốt ngồi xổm xuống nhặt chiếc ống nhòm lên.
Chỉ nghe anh ta tiếp tục cất lên từng từ một:"Trang phục của nữ chính, ta đã tự may, sau đó gửi đến cho nàng.
Về phần vai nam chính, ta đã nói rõ trên báo ngay từ đầu."
Tiếng thụ cầm vang lên, giai điệu tựa như dòng sông băng vỡ nát, nhưng lại trong trẻo và linh hoạt vô cùng, bên dưới khán đài vang lên những tiếng cảm thán không ngớt.
Tôi vội vàng nâng chiếc ống nhòm lên: Không biết đèn trên sân khấu đã tắt ngóm tự lúc nào.
Ngọn lửa nhỏ cháy rực hai bên sân khấu chạy thành hai đường thẳng, hướng về phía chính giữa chiếu sáng, từng nét từng nét phác họa lên bóng dáng cao lớn của anh ta.
Làn khói đen bốc lên cuồn cuộn, không khí trở nên nóng bức.
Có người hoảng sợ chạy đi mất, có người ngơ ngác ngồi một chỗ, chưa hiểu chuyện gì đang xảy ra, lại có người nghi hoặc tiến về phía trước để nhìn cho thật kỹ.
Khung cảnh hỗn loạn, bầu không khí căng thẳng như một sợi dây đàn, căng đến mức như thể sắp đứt phựt.
Không biết là vô tình hay cố ý, dưới bầu không khí khẩn trương tột độ như thế, tiếng timpani lại tấu lên, sân khấu vang lên tiếng bước chân rõ rệt, từng bước từng bước một, vọng xuống tận khán đài.
Ngón tay tôi run rẩy, chiếc ống nhòm cứ chực rơi xuống đất, trái tim tôi đập nhanh đến mức tiếng đập của nó còn lấn át cả tiếng nhốn nháo trong rạp hát lúc bấy giờ.
Một lúc lâu sau, ngọn lửa yếu dần đi, đèn trên sân khấu lại bật sáng: Hai chiếc cột trụ vẫn đứng sừng sững ở hai bên, sàn sân khấu được trải thảm đỏ thẫm, bên phải đặt một chiếc ghế sô pha bằng da trắng.
Nếu tôi nhớ không nhầm, đây là cảnh mở màn trong vở The Sheperdress.
Ở chính giữa, một dáng người cao lớn đứng đó.
Tất cả mọi người đều nhìn anh ta với vẻ kinh ngạc.
Anh ta nở nụ cười lạnh lùng, rồi lột bỏ chiếc mặt nạ trên mặt không một chút do dự.
Dưới lớp mặt nạ là một gương mặt đẹp không lời diễn tả.
Toàn bộ rạp hát bỗng dưng im bặt trong giây lát, đến một tiếng hít thở cũng chẳng có.
Hóa ra tất cả những suy đoán trước đây của tôi đều đúng, Phantom thực sự là......
Tôi nắm chặt lan can của khán đài trên tầng hai.
Cùng lúc đó, giọng nói của chàng vang lên bên tai tôi: "Đó là Hearst, một thân phận khác của tôi."
Trước mắt tôi đột nhiên tối sầm, đầu tôi ong ong, phải nắm chặt lấy lan can mới không ngã xuống đất.
Sự sợ hãi hệt như một cơn sóng đánh thẳng vào người tôi, từ đỉnh đầu cho đến cổ họng, giây phút ấy, tôi không thể phát ra bất kì âm thanh nào, chỉ có thể vùi đầu vào khuỷu tay thở hổn hển từng cơn.
Không biết đã qua bao lâu, tôi mới dám ngẩng lên, song sự im lặng chết chóc đó vẫn chưa chấm dứt.
Ngón tay mềm nhũn như đứt rời từng đoạn, tôi muốn cầm chiếc ống nhòm lên quan sát, nhưng chẳng hay nó đã biến mất từ lúc nào.
Đột nhiên một luồng sáng trắng chuyển hướng, chiếu ngay xuống gian ghế VIP số 5.
Trong khoảnh khắc tôi mất đi cảnh giác, mọi người đã hướng mắt về đây, còn tôi thì nằm gọn lỏn trong tầm mắt của họ.
Bộ dạng hiện tại của tôi chắc hẳn rất chật vật, nhưng may thay, chỉ có vài người là đang theo dõi tôi, phần lớn còn lại vẫn nhìn chằm chặp Hearst đang đứng trên sân khấu, hay nói đúng hơn là Bóng ma.
Tôi đứng thẳng người, nhìn chàng thong dong chỉnh lại chiếc khuy măng sét trên tay áo rồi bình tĩnh nói với khán giả: "Bây giờ, tôi sẽ đích thân chào đón nữ chính của mình."
~~~
* Hình minh họa:
Kiểu cột Corinthian - Đây là thức cột hoa mỹ nhất của Hy Lạp và La Mã cổ đại với những rãnh nhỏ và đầu cột được trang trí cầu kỳ với những lá ô rô và đường xoắn ốc.