Trong một khoảng thời gian dài thì xẻng Lạc Dương được dùng cho dân trộm mộ.
Những vùng núi Hà Nam Lạc Dương đều có nhiều lăng mộ phong phú, trước giải phóng thì hầu như trên mỗi ngóc ngách đều đã từng bị xẻng Lạc Dương khảo sát, rất nhiều vật phẩm khảo cổ bị tuồn ra bên ngoài.
Những năm bốn mươi, Vệ Tụ Hiền là nhà khảo cổ nổi tiếng tận mắt thấy tình huống trộm mộ dùng xẻng Lạc Dương thì vận dụng nó để thực hiện công tác thăm dò, nó biến thành một vật phát huy tác dụng cực kỳ quan trọng trong khảo cổ.
Hôm nay xẻng Lạc Dương chính là biểu tượng cho công cụ thăm dò của khảo cổ Trung Quốc, tất nhiên trộm mộ cũng coi đây là thiết bị quan trọng.
Biết sử dụng xẻng Lạc Dương để phân biệt rõ cấu tạo và tính chất của đất đai chính là kiến thức cơ bản của những nhà khảo cổ, giáo sư Mạnh không cản Trang Duệ đi cùng hai vị đệ tử của mình đi khảo sát cấu tạo đất đai, cũng chính là muốn Trang Duệ tiếp xúc và biết cách sử dụng xẻng Lạc Dương.
- Tiểu Phạm, những chiếc xẻng Lạc Dương này sao cũng không giống nhau?
Trang Duệ đi theo sau lưng hai người Phạm Thác và Anh Ninh đến chỗ đặt xẻng Lạc Dương, hắn đưa mắt nhìn và thấy bên dưới mặt đất đặt hơn mười chiếc xẻng, lớn từ 20 - 40 centimet, đường kính từ năm đến 20 centimet, nhưng chiếc xẻng khá tròn, thật sự không giống với những gì mình tưởng tượng.
- Anh Trang, những thứ này dùng để dò xét những mộ táng khác nhau, ví dụ như cái xẻng này chuyên dùng dò xét mộ thời Hán, vì chỗ này khai quật phức tạp, thầy nghi ngờ có mộ nhà Hán tồn tại, vì vậy mới mang theo.
Phạm Thác chỉ vào một cái xẻng trăng lưỡi liềm như vũ khí của Lỗ Trí Thâm trong phim Thủy Hử rồi nói:
- Đây gọi là xẻng dẹp, cũng chính là xẻng Lạc Dương mà chúng ta thường gọi, thăm dò mộ thời Đường phải dùng thứ này.
Phạm Thác vừa giải thích vừa cùng Anh Ninh chọn xẻng Lý Đoan Đoan Đồ, sau đó lại đưa cho Trang Duệ một cái xẻng.
Thấy Trang Duệ lật qua lật lại xẻng Lạc Dương trong tay thì Anh Ninh mở miệng giải thích:
- Anh Trang, anh đừng xem thường nó, nhìn bộ dạng đơn giản nhưng luyện chế rất phiền, cần phải làm phôi, nung khô, xử lý nhiệt, tạo hình, mài giũa...Trải qua gần hai mươi trình tự mới xong.
- Điều quan trọng nhất là đường cong của xẻng, cần phải gõ thật cẩn thận, không cẩn thận sẽ không mang theo đất, như vậy coi như vứt đi. Thứ này chỉ có thể chế tạo thủ công, xẻng trên tay anh là của thầy, những thứ bên này đều do phòng khảo cổ cung cấp...
Trang Duệ nhận lấy xẻng Lạc Dương, hắn phát hiện đây chỉ là đầu xẻng, nơi cán có vân tay, có lẽ là để đưa cán vào.
Vì muốn mang theo cho tiện nên những chiếc xẻng Lạc Dương này đều được tháo ra khỏi cán, ngay cả cán cũng cần được người sử dụng chọn lựa cho phù hợp, bình thường tốt nhất là cây sáp ong, rất dai, có thể uốn cong mà không gãy.
- Anh Trang, anh dùng thứ này, đây là thứ do thầy đặc chế, chuyên môn dùng cho nó.
Trang Duệ đang chuẩn bị xoay người chọn cán thì Phạm Thác đưa đến một bao da, Trang Duệ vươn tay nhận lấy, cảm thấy có hơi nặng. Hắn mở ra xem, thì ra bên trong là một ống tuýp rỗng ruột dài chừng nửa thước.
Trang Duệ lấy ống tuýp ra thì phát hiện bên trong không chỉ là ống túp mà còn được thiết kế từng tầng, có thể kéo dài ra như ăng ten râu, mỗi đầu ống đều có một cái chốt.
Sử dụng như thế nào? Điều này còn không đến mức cần người khác chỉ bảo, Trang Duệ lôi ống tuýp ra ba đoạn, lại vặn vào xẻng thật chặt, thử qua cũng không thấy nặng, sử dụng không có vấn đề. Trang Duệ bỏ những phần ống tuýp còn thừa vào bao da, sau đó vác lên vai.
Trang Duệ cầm lấy một cái xẻng Lạc Dương cán gỗ sáp ong của Anh Ninh và so sánh với cây xẻng trong tay mình, nói chung là nhẹ hơn gấp đôi, nhưng cán gỗ sáp ong dài hơn hai thước, mang theo không tiện bằng cây xẻng của mình. Bây giờ có rất nhiều loại xẻng Lạc Dương, hình như gần đây còn ra đời xẻng Lạc Dương chạy điện, giống như một cái máy khoan thăm dò loại nhỏ.
- Anh Trang, chúng ta phải đi xa một chút, những địa phương trong phạm vi hai ba trăm mét ở đây đều đã được khảo sát rồi.
Phạm Thác và Anh Ninh đều cầm theo mỗi người một cái xẻng Lạc Dương, đầu đội mũ rơm, nếu không nhìn phục sức thì căn bản không khác gì những nông dân thường ngày làm công việc tay chân.
- Đã khảo sát tầng đất của phạm vi vài trăm mét chung quanh rồi sao?
Trang Duệ thật sự nghi hoặc, mộ được chôn cất sau đó mới xây lăng mộ lên trên.
Anh Ninh nghe được vấn đề của Trang Duệ thì xoay đầu trả lời:
- Là thế này, những chỗ đó nếu tiếp tục đi xuống mười mét thì sẽ gặp tầng nham thạch, chúng tôi đã dò xét rồi, ngoài đất đã qua khai thác thì không còn có thứ gì khác.
- Có lẽ lăng mộ cũng không sâu như vậy, tôi nghe nói lăng mộ cổ đại chỉ sâu bảy mét mà thôi.
Trang Duệ nói ra những lời này thì cảm thấy không đúng, bảy thước chỉ là táng mộ thường, chắc chắn không thích hợp với quân vương, những thứ khác hắn không biết, nhưng Địa Cung Thập Tam Lăng lại sâu vài chục mét.
- Chúng tôi trên cơ bản cứ ba năm mét lại mở một hố khảo sát, nếu bên dưới có thứ gì đó thì căn bản sẽ bị phát hiện ra ngay...
Anh Ninh biết Trang Duệ không hiểu nhiều về khảo cổ, vì vậy mà lên tiếng giải thích.
Sau khi nghe được lời của Anh Ninh thì Trang Duệ mới biết thì ra xẻng Lạc Dương chẳng những có thể dùng để khảo sátt cấu tạo của lớp đất bên dưới, còn có thể lấy được cả những vật táng dưới mộ lên.
Nếu khi đào đất mà đụng phải những thứ gốm sứ bồi táng như ly, chén, bàn, bình, hoặc là kim thiết hay gỗ thì có thể lấy ra, từ đó có thể đoán được bên dưới có mộ táng. Người khảo cổ có thể tuân theo những căn cứ như vậy để suy đoán tính chất và bố cục của những vật phẩm được cất giấu bên dưới.
Thậm chí những tên trộm mộ có kinh nghiệm phong phú sẽ có thể dựa vào âm thanh và cảm giác khi xẻng đụng vào thứ gì đó bên dưới để phán đoán tình huống, ví dụ như đụng vào vách tường hay đi vào trong hầm mộ rỗng, tất nhiên sẽ có cảm giác khác nhau.
Những tên trộm mộ có thể sử dụng xẻng Lạc Dương để có thể chính xác đi đến quan tài của lăng mộ, nếu nó về mức độ hữu dụng của xẻng Lạc Dương, chỉ sợ những chuyên gia đồ cổ khó thể nào so sánh với đám trộm mộ gia truyền.
- Chúng ta đi theo hướng nào?
Trang Duệ hỏi Phạm Thác và Anh Ninh, trước đó hắn đứng xem xét và đi về phía ngọn núi xa hơn so với chỗ đang khai quật, nhưng đó là phần đuôi long mạch, lại có một ngọn núi nhỏ hướng lên, theo lý mà nói thì chỗ đó rất khó có lăng mộ. Vì những khi chọn địa điểm táng mộ thường sẽ là những địa phương trên đầu rồng hoặc hai râu, đây là những địa điểm tụ khí, mà sẽ không bao giờ đến đoạn cuối của long mạch, vì đây là tối kỵ trong phong thủy.
- Đi đến ngọn núi kia một chút, chỗ này đã được khảo sát rồi...
- Chờ chút, chờ tôi, tôi cũng muốn đi...
Một âm thanh vang lên sau lưng ba người Trang Duệ, Mạnh Thu Lan đi theo phía sau, trong tay cũng cầm theo một cây xẻng Lạc Dương.
- Cô không sợ đen sao? Giống như người Châu Phi vậy?
Phạm Thác quen đấu võ mồm với Mạnh Thu Lan, vì vậy nhìn không được mà khiêu khích.
- Không sợ, tôi đã bôi kem chống chắng...
Mạnh Thu Lan đắc ý vung vẫy nắm tay nhỏ với Phạm Thác, đám người Trang Duệ không biết nói gì hơn, vì chỉ có khách du lịch mới mang theo kem chống nắng.
Mạnh Thu Lan không quan tâm đến Phạm Thác mà tiến đến bên cạnh Trang Duệ nói:
- Trang Duệ ca ca, anh sắp là nghiên cứu sinh của ông nội tôi, đến lúc đó tôi sẽ là sư tỷ của anh, anh xem có thể cho con chó Ngao thân mật với tôi một chút được không?
Trang Duệ nghe vậy thì thấy nhức đầu, nha đầu này có ý với Tiểu Bạch Sư, đừng nói là nàng, ngay cả Lưu Xuyên nhìn Tiểu Bạch Sư lớn lên từ nhỏ cũng không được hưởng đãi ngộ.
- Gì chứ? Thu Thiên, không phải anh không giúp em, em cũng biết đấy, chó Ngao rất táo bạo, trừ anh ra thì ai cũng không chịu làm thân, anh thấy em nên cách xa nó ra một chút, không không thì sẽ bị nó cắn đứt tay đứt chân, rất phiền.
Trang Duệ sợ Mạnh Thu Lan đi đùa giỡn với Tiểu Bạch Sư, vì vậy mà cố ý khuếch đại, muốn dọa nàng.
- À, không đúng, nha đầu này, em không phải là đệ tử của giáo sư Mạnh, chỉ là đến chơi đùa mà thôi. Hừ, dù thế nào thì em cũng ít tuổi hơn anh rất nhiều, em nên gọi anh là sư thúc, sao lại bắt anh gọi là sư tỷ?
Trang Duệ chợt nghĩ đến vấn đề này và mở miệng nói.
- Không giúp thì thôi, còn bắt tôi gọi là sư thúc, đừng hòng.
Mạnh Thu Lan mân mê miệng rồi dùng ánh mắt hung hăng nhìn Trang Duệ, sau đó nàng lấy từ trong túi ra một miếng thịt bò muốn đi dụ dỗ Tiểu Bạch Sư, nhưng với hình thể của nó thì nàng thật sự sợ không dám đến gần, vì thế khi còn cách ba bốn mét thì nàng vứt khối thịt bò ra.
Không ngờ Tiểu Bạch Sư không thèm quan tâm, nói theo sát Trang Duệ chạy đi, điều này làm cho Mạnh Thu Lan ở đằng sau tức giận giậm chân.