Lần này Hồng Văn muốn đưa hai vị hoàng tử thâm nhập dân gian để thể nghiệm cuộc sống bình thường của bá tánh, cho nên không cho phép hai cậu nhóc mặc thường phục bằng tơ lụa.
“Làm gì có chuyện con cái gia đình bình thường mà mặc tơ lụa? Hãy về thay bộ đồ vải bông.”
Ông tướng con Tam hoàng tử còn đeo thắt lưng đính ngọc nè trời!
Ngũ Hoàng tử không biết hai loại vải này khác nhau chỗ nào, chỉ ngửa đầu nhìn người hầu của mình. Người hầu bối rối: “Thời gian gấp như vậy biết tìm ra đồ vải bông ở đâu ạ?”
Hai vị hoàng tử chẳng có bộ đồ vải bông nào!
Hàng mày nhỏ của Ngũ Hoàng tử nhăn tít vào nhau: “Nghĩ cách đi...”
Tam Hoàng tử cũng vô cùng bối rối, lòng tràn đầy vui mừng chờ mong cả một buổi sáng thay vì hôm nào cũng ủ rũ.
Tiểu Khuyên Nhi bỗng lên tiếng: “Nô tài có một biện pháp ạ, nhưng phải để hai vị chủ tử chịu thiệt thòi.”
Hai năm nay Tam Hoàng tử rất coi trọng tiểu thái giám này, nghe vậy bảo: “Có biện pháp thì cứ nói, thiệt thòi hay không tự chúng ta sẽ bình phán.”
Tiểu Khuyên Nhi cười: “Thật ra y phục vải bông không khó tìm ạ, các chủ tử không có nhưng chẳng lẽ thị vệ và tùy tùng cũng không có? Nếu ngại phiền toái thì sau khi ra cung đi thẳng đến tiệm quần áo mua hai bộ thay ngay, hoặc là đi đến nhà quan viên quen biết hay hoàng thân quốc thích mượn hai bộ cũng được ạ.”
Tiểu Khuyên Nhi biết rõ đường đường là hoàng tử tôn quý tất nhiên không mượn y phục của tùy tùng mặc vào, nhưng dù gì cũng là một biện pháp chữa cháy thì không thể không nói, cho nên dùng cách uyển chuyển chỉ ra.
Hồng Văn nghe vậy vỗ tay cười khen: “Biện pháp này tốt lắm! Nếu thế, trước tiên chúng ta đi thẳng tới tiệm quần áo, cũng cho hai vị điện hạ nhìn xem bá tánh bình thường sẽ bỏ ra bao nhiêu tiền cho một bộ y phục.”
Tam Hoàng tử nhìn Tiểu Khuyên Nhi tán dương: “Ngươi quả nhiên không tệ, hôm nay hãy theo ta ra cung.”
Từ khi chủ động vào cung làm thái giám, Tiểu Khuyên Nhi chưa hề có cơ hội ra khỏi cửa cung nửa bước, nghe vậy vội quỳ xuống: “Vâng ạ!”
Hồng Văn đưa hoàng tử công chúa ra cung không phải chuyện lạ, Long Nguyên Đế đặc biệt phái một đội thị vệ cải trang đi theo, mọi người coi như "cưỡi xe nhẹ đi đường quen".
Tất cả đều vô cùng vui sướng được ra cung, đầu tiên là trực chỉ đến cửa hàng trang phục lớn nhất trong kinh.
Tiểu nhị làm ở đây khá có ánh mắt, thấy họ toàn mặc lăng la tơ lụa khí thế bất phàm, trước tiên kêu trà ngon ra mời: “Các vị khách quý muốn xem gì ạ?”
Hồng Văn cười: “Tìm cho hai vị thiếu gia bộ y phục vải bông, phải sạch sẽ vừa người.”
Trong kinh thường có quyền quý thích chơi trò cải trang đi tuần, tiểu nhị cũng không thấy lạ, hăng hái đi kiếm ngay.
Tam Hoàng tử nắm chặt tay em trai, nhỏ giọng hỏi: “Hồng đại, khục, tiên sinh, chẳng phải muốn thể nghiệm và quan sát dân sinh sao? Nhìn cửa hàng này không giống nơi bá tánh tầm thường sẽ đến.”
Hắn cũng từng ra ngoài cung vài lần, dù chưa thể quan sát tỉ mỉ nhưng nhìn một vòng quanh tiệm thấy bốn vách tường treo y phục trưng bày đều có tay nghề rất cao, không thua kém gì thợ may trong cung. Ngoài ra thỉnh thoảng có vài người khách ra vào trông cách ăn mặc cũng không tầm thường, cho nên mới hỏi câu này.
Hồng Văn nhẹ nhàng búng trán cậu ta: “Hai vị có làn da quá mềm mại, đâu biết mặc đồ áo vải thô khó chịu cỡ nào? Dẫu là cải trang giả dạng cũng cần làm từng bước một, hôm nay nên mặc loại này trước đã.”
Tiệm quần áo bình thường có tay nghề và chất liệu vải kém tơ lụa quá xa, hai vị tiểu hoàng tử được nâng niu từ nhỏ, nếu tùy tiện thay loại đồ đó e rằng làn da mịn màng sẽ chịu không nổi.
Tam Hoàng tử giơ tay bịt trán hừ hừ, Ngũ Hoàng tử nhìn Tam ca rồi nhìn sang Hồng Văn, cũng thò đầu lại gần.
Hồng Văn bật cười, lại nhẹ nhàng búng trán nhóc một cái.
Ngũ Hoàng tử bắt chước Tam ca bịt trán, hai cậu nhóc liếc nhau, đều cười ngây ngô.
Không bao lâu, tiểu nhị mang ra mấy bộ y phục vải bông chất lượng cao. Hồng Văn sờ thử, xúc cảm mềm mại láng mịn, không kém mấy so với hàng tơ lụa.
Hắn hỏi giá cả, quả nhiên giá cũng không thua kém bao nhiêu.
Thấy Hồng Văn có vẻ kinh ngạc, Tam Hoàng tử tiện tay chỉ vào một bộ y phục tơ lụa hỏi giá, ngạc nhiên phát hiện hai bộ không khác nhau mấy, tròn mắt thắc mắc ngay: “Chẳng phải vải bông rẻ hơn, sao cũng sang quý như thế?”
Tiểu nhị cười: “Các vị có điều không biết ạ, vải bông này không phải mặt hàng tầm thường, chất liệu dệt thành được trộn lẫn một phần tơ tằm, sợi bông cũng dùng loại trắng dài mịn tốt nhất trăm dặm mới tìm được một, cho nên tạo ra thành phẩm tinh tế dày dặn, phải bỏ công rất nhiều. Có người còn chuộng nó hơn hàng tơ lụa đấy ạ!”
Tiểu nhị dừng một chút rồi nhỏ giọng thì thầm: “Không dối gạt các vị, nghe nói dạo trước đương kim hoàng thượng mạnh mẽ ban ra chủ trương tiết kiệm, có vài vị quan to hiển quý đặc biệt dùng loại vải bông chất lượng cao làm y phục. Dẫu nghe tiếng mặc đồ vải bông có vẻ rất thanh liêm, nhưng thật ra còn không rẻ bằng tơ lụa cấp thấp đâu ạ!”
Tam Hoàng tử và Hồng Văn đều kinh hãi: “Còn có chuyện như thế?”
Đây không phải tội khi quân sao?
Tiểu nhị cười cười: “Luật pháp không qua khỏi số đông, mọi người đều làm vậy thì đâu thể nào nhìn ra, ai hơi đâu mà thắc mắc ạ?”
Tuy Ngũ Hoàng tử nhỏ tuổi song vẫn nghe ra vấn đề này không đúng: “Sao có thể nói dối gạt người?”
Tiểu nhị thấy cậu bé còn nhỏ mà bộ dạng lại rất nghiêm túc bèn phì cười: “Ôi chu choa, thật là tiểu thiếu gia! Phàm là người trưởng thành ít nhiều gì cũng phải nói dối! Nếu không nói dối thì một bước khó đi!”
Ngay cả Hồng Văn cũng không ngờ chỉ ngẫu hứng đi tới tiệm quần áo lại có thu hoạch nhiều như vậy.
Hồng Văn mà còn bị bất ngờ huống chi người có tính hay suy nghĩ nhiều như Tam Hoàng tử, cả người cậu ta đều ngơ ngẩn, hoàn toàn không thể tiếp thu sự thật về vụ quan viên to gan lớn mật công nhiên lừa gạt quân phụ.
Cuối cùng Tam Hoàng tử nhất định không chịu mặc bộ y phục vải bông xa hoa kia, kiên trì đòi một bộ loại hàng tầm thường, vừa đi vừa cúi đầu nhìn bộ quần áo như đang suy tư gì.
Đi được vài bước, Tam Hoàng tử đột nhiên dừng lại: “Tiên sinh, ta muốn đến một cửa hàng dành cho bá tánh bình dân xem sao.”
Hồng Văn ngẩn ra, cười: “Đương nhiên là được, tuy nhiên có điều điện hạ không biết, bá tánh bình dân không bao giờ vào tiệm mua y phục, họ chỉ mua vải và nguyên liệu rồi về nhà tự may.”
“Giỏi lắm!” Hồng Văn không keo kiệt lời khen, “Nếu thế, chúng ta đi xem nào.”
Nói xong, mỗi tay dắt một nhóc đi bộ đến tiệm vải.
Tiệm vải Duyệt Lai là hiệu buôn rất có tiếng ở phương Bắc, sản nghiệp trên danh nghĩa trải rộng khắp kinh thành và bảy, tám tỉnh xung quanh, chuyên kinh doanh cho những người thuộc tầng lớp trung lưu và hạ lưu, doanh thu mỗi năm rất đáng kể.
Khi Hồng Văn dẫn hai vị hoàng tử vào tiệm, thấy dòng người ra vào bên trong như nước chảy, tấp nập gấp mười lần so với cửa hàng quần áo cao cấp vừa rồi.
“Nào, để ta ra đề kiểm tra,” Hồng Văn cười tủm tỉm, “Vì sao ở đây nhiều người như vậy, trong khi cửa hàng vừa rồi khách rất thưa thớt? Tiểu Ngũ trả lời trước.”
Đề bài này khẳng định không làm khó được Tam Hoàng tử, cho nên trực tiếp bỏ qua.
Đột nhiên bị điểm danh, Ngũ Hoàng tử hơi hồi hộp, xoắn đôi tay nhỏ suy nghĩ một hồi mới lí nhí: “Ta không biết...”
Hồng Văn vuốt má nhóc: “Không nên gấp gáp, ta biết đề bài này không dễ dàng. Trò hãy nhìn lên bảng giá được niêm yết đằng kia rồi suy nghĩ xem.”
Ngũ Hoàng tử chỉ nhìn thoáng qua là bừng tỉnh ngộ ra: “Bởi vì... bởi vì người nghèo quá nhiều!”
Nghe đáp án này, Hồng Văn thật sự kinh ngạc.
Học trò bình thường mà nghe xong gợi ý của mình, rất có thể sẽ trả lời “Bởi vì nơi này bán rẻ”, nhưng Ngũ Hoàng tử lại bỏ qua đáp án hời hợt này và trực tiếp vạch trần sự thật chất chứa sau lưng:
Bán rẻ vì người ta không có tiền, không có tiền chính là người nghèo! Vì có rất nhiều người đến đây nên suy cho cùng là người nghèo quá nhiều!
Không nghe Hồng Văn khích lệ hay khẳng định, Ngũ Hoàng tử dần dần thấp thỏm: “Tiểu Hồng tiên sinh?”
“Hả?” Hồng Văn hoàn hồn, “À, trò trả lời rất tốt, thậm chí còn tốt hơn ta tưởng tượng. Tiểu Ngũ của chúng ta thật ghê gớm!”
Ngũ Hoàng tử vô cùng hưng phấn, còn không thể tin được: “Thật sao?”
“Thật đấy!” Hồng Văn trả lời một cách chém đinh chặt sắt.
Tiệm vải Duyệt Lai quá đông khách, các tiểu nhị tất bật mà cũng không làm hết việc, không ai rảnh để ra tiếp đón.
Ấy mà hai vị tiểu “Thiếu gia” đang muốn tò mò ngó quanh, huống hồ thường ngày được người tiền hô hậu ủng ngán rồi, lúc này không ai bu bên cạnh lại cảm thấy thoải mái.
Hầu hết những người đến mua vải là phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ đã có gia đình. Họ đều cắp theo cái rổ đựng đầy rau tươi, kim chỉ, dầu, muối, tương, giấm và các nhu yếu phẩm hàng ngày. Sau khi vào cửa, các thím bắt đầu tính nhẩm giá cả của loại vải mình cần, kế tiếp thi thố trình độ kỳ kèo trả giá với tiểu nhị đến nỗi nước miếng bay tứ tung.
“Ây da tiểu ca nhi, mấy người đàn bà chúng ta thường tới tiệm này mua vải, sao còn tính toán chi li như vậy? Làm gì những ba mươi bảy văn, hãy làm tròn thành ba mươi văn là được rồi!”
Tiểu nhị đã sớm quen đối phó với các bà thím, nghe vậy cười nói: “Tẩu tử tính khôn thế, làm tròn đâu phải trừ đi kiểu này. Theo tôi thấy, chi bằng tẩu tử làm tròn thành bốn mươi văn, vài xu còn dư thưởng cho tôi mua chén trà nóng mới tốt.”
Các bà các cô đều cười khanh khách, lập tức có mấy bà thím khác chen vào trêu ghẹo tiểu nhị: “Tiểu ca nhi miệng dẻo thật! Nếu thế, chúng tôi không nói lời vô nghĩa, vải này mỗi người chúng tôi đều cần vài thước, ngươi cho chúng tôi giá phải chăng đi, sau này chúng tôi lại đến mua!”
Tiểu nhị bĩu môi: “Tôi nghe lời này ít nhất tám mươi lần mỗi ngày, đa số là nói dối dụ tôi mà thôi.”
Đám phụ nữ cười ồ: “Lần này thật sự không dụ ngươi...”
Tam Hoàng tử trợn mắt há hốc mồm đứng xem, quay sang hỏi Hồng Văn: “Những người phụ nữ này rõ ràng không quen nhau mà?”
Tại sao đột nhiên bắt chuyện, lại còn đoàn kết như vậy?!
Hồng Văn đáp một cách đầy ẩn ý: “Coi bộ trò chưa biết gì về việc tiết kiệm tiền!”
Để tiết kiệm vài xu, dân chúng có thể làm những chuyện vượt quá sức tưởng tượng của trò.
Tam Hoàng tử xem tiếp, lát sau bị một đám người gân cổ tranh cãi giá cả đến mức đỏ mặt dọa sợ quá sức, ôm Ngũ Hoàng tử lùi về phía sau: “Tiên sinh, họ sắp đánh nhau rồi kìa! Nên báo quan hay không?”
Hồng Văn cười to: “Cứ chờ mà xem.”
Chỉ nháy mắt sau, hai đám người vừa rồi còn xô đẩy cãi vã đột nhiên "biến chiến tranh thành tơ lụa":
- - Tiểu nhị vừa lắc đầu rầu rĩ than sẽ bị thâm hụt tiền, chưởng quầy tất nhiên trừ tiền công của hắn, trong khi tay chân lại nhanh nhẹn mở ra cuộn vải cắt theo số lượng khách hàng yêu cầu, tính tiền rồi thoăn thoắt đóng gói.
- - Mà mấy bà thím vừa rồi còn làm bộ bỏ đi thì dường như đã lấy lại phần nhiệt tình nồng nàn với tấm vải, họ đều quay lại, mặt mày hớn hở tính xem mình đã tiết kiệm được bao nhiêu xu.
Hai vị hoàng tử nhỏ liếc nhau:
Thật là tuyệt quá!
Không hiểu sao lại cảm thấy thật là tuyệt vời!
Đến khi hai nhóc thoáng hoàn hồn, đám phụ nữ đã tản đi. Hồng Văn mới kéo hai cậu nhóc tiến lên, chỉ vào tấm vải bông màu xanh xám trên quầy hỏi giá: “Tiểu ca, loại này bán thế nào?"
Ngũ Hoàng tử vịn mép quầy nhảy như con loi choi, gấp không nhịn được: “Nhìn không tới!”
Hồng Văn bật cười, vội bế nhóc lên: “Bây giờ thấy rồi chứ?”
Nghe tiểu nhị nói bảy văn tiền một thước, Tam Hoàng tử lập tức trợn mắt há hốc mồm không biết bao nhiêu lần trong ngày rồi: “Rẻ vậy à?!”
Bảy văn tiền có thể mua một thước vải?!
Hồng Văn nhìn ra suy nghĩ của cậu ta, móc ra một mẩu bạc nhỏ đưa cho tiểu nhị: “Tiểu ca nhi, chúng ta muốn hỏi nhanh mấy câu, không dám trì hoãn ngươi kiếm tiền.”
Trong tiệm người đến người đi, Hồng Văn không tiện làm phiền người ta mua bán.
Tiểu nhị thấy bạc mặt mày hớn hở, vội nhét mẩu bạc vào ngực, nụ cười càng chân thành tha thiết: “Khách quan cứ việc hỏi!”
Một tháng tiền lương của hắn chỉ được một xâu tiền, mỗi ngày chỉ có thể kiếm mấy chục đồng mà thôi, vị khách quan này cho hắn số bạc bằng vài ngày tiền công!
Đừng nói hỏi chuyện, dẫu kêu hắn ra ngoài đường hát một khúc cũng không thành vấn đề!
“Bảy văn tiền không coi là rẻ đâu,” Hồng Văn nói với hai vị Hoàng tử, “Các trò có biết bảy văn tiền có thể mua được gì hay không?”
Hai anh em nhìn nhau, đều lắc đầu.
“Có thể mua bảy cái bánh bao chay, hai cái rưỡi bánh bao thịt, bảy xâu kẹo hồ lô...” Hồng Văn liệt kê liên thanh như pháo nổ.
Tiểu nhị cười bật ngón tay cái nịnh nọt: “Khách quan có trí nhớ thật tốt!”
Ngũ Hoàng tử ngạc nhiên không thôi: “Nhiều quá!”
“Nhưng một thước vải lại không may được gì,” Hồng Văn tiếp tục giải thích, “Các trò nhìn mảnh vải này, bề ngang chỉ hơn một thước, mà muốn may một tấm áo ngắn cho người trưởng thành, hai mảnh trước sau cộng thêm hai tay áo phải mất ít nhất tám thước, đây là tính dùng cả phần vải đầu thừa đuôi thẹo để viền biên, làm cổ áo và thắt lưng. Một thước bảy văn tiền, tám thước cần bao nhiêu?”
(Một thước chỉ bằng 33 cm thôi nhé)
Tam Hoàng tử thốt lên: “Năm mươi sáu văn.”
Hồng Văn gật đầu: “Đúng rồi, nhưng các trò có biết một ngày bá tánh bình thường kiếm được bao nhiêu không?"
Hắn đưa mắt ý hỏi tiểu nhị; tiểu nhị cười hì hì đáp: “Tiểu nhân mới tới, mỗi ngày chỉ kiếm được sáu mươi văn nhưng bao ăn bao ở. Làm càng lâu năm thì tiền công càng nhiều, có những người kiếm được một trăm văn tiền mỗi ngày đấy ạ.”
“Một trăm văn tiền,” Hồng Văn tiếp lời, “Đây coi như là công việc nhẹ nhàng, bên ngoài có những người bày sạp hoặc làm thuê càng không dễ dàng, mua một miếng vải để may tấm áo ngắn phải mất hơn nửa ngày tiền công! Giả sử còn may quần và giày vớ thì sao? Thêm vào đó còn phải nuôi sống gia đình, củi gạo mắm muối tương dấm trà, thứ nào mà không cần tiền? Ngay cả dùng củi nhóm lửa cũng phải mua của tiều phu gánh đến bán.”
Hai vị Hoàng tử nghe xong đều thông suốt, vẻ mặt trầm tư.
Hồng Văn rất hài lòng.
Thông thường trẻ con ở độ tuổi này chỉ muốn chơi, nhưng hai cậu bé có đủ kiên nhẫn để lắng nghe, thật là dễ dạy!
Qua một lát, Tam Hoàng tử hoàn hồn, chủ động hỏi tiểu nhị: “Vậy bá tánh thường mua nhất là loại vải nào? Bao nhiêu tiền? Một bộ y phục cần bao nhiêu...”
Cậu ta chưa kịp nói hết câu thì bên cạnh đã có một người phụ nữ gầy gò chen vào, vừa nghe vậy vội la lên: “Đứa nhỏ này thật không biết cách tiêu xài, mua đồ tốn lắm, nên mua vải về tự may có lời hơn! Đừng xài phí mấy chục đồng tiền, phải tiết kiệm để sau này còn đi học!”
Tam Hoàng tử tức khắc ngượng ngùng đến mức mặt mày đỏ thẫm.
Xưa nay cậu ta chưa từng gặp người phụ nữ nào nhiệt tình thẳng thắn như bà thím này, chẳng hề có sức chống cự, đành nhỏ giọng lẩm bẩm: “Ta... ta chỉ hỏi một chút...”
Tuy rằng đã cố gắng thích nghi, nhưng bàn luận mấy chục văn tiền gì đó trước công chúng, hắn vẫn không mở miệng nổi.
Dẫu xung quanh ồn ào đông đúc nhưng bà thím không để ý, thoáng lướt mắt nhìn ba người họ rồi khuyên: “Ba huynh đệ phải không? Theo ta thấy, miếng vải này các cháu cứ mua nguyên cuộn đi, đừng mua vụn vặt không lợi đâu. Mua nguyên cuộn vải sẽ được bớt năm văn tiền! Về may đồ còn thừa vải vụn có thể làm giày, làm túi tiền... Chính mình dùng cũng tốt, không thôi đem đi bán cũng được ít tiền.”
Tam Hoàng tử kinh ngạc: “Vải vụn cũng có thể dùng?”
Lúc này bà thím mới chú ý tới làn da trắng nõn và ngón tay thon dài của cậu ta, hóa ra không phải trẻ con nhà nghèo, trong lòng thương hại, âm thầm suy đoán:
- - Chậc, chắc là trong nhà vừa sa sút, còn chưa kịp thích nghi! Thảo nào không biết tính toán!
Vì thế bà thím càng kiên nhẫn hơn, gần như lôi ra hết bí quyết tiết kiệm tiền của mình đã tích lũy được trong suốt cuộc đời truyền thụ cho cậu bé, khiến Tam Hoàng tử vừa cảm động vừa xấu hổ.
Thấy bọn họ vẫn còn chần chừ không muốn mua, bà thím kia dường như hiểu ra vấn đề, hạ giọng chỉ bảo: “Này các cháu, nếu thật sự không đủ tiền... trông các cháu kém nhau cả cái đầu, vừa vặn để đại ca mặc chật thì đến phiên nhị ca, nhị ca mặc xong thì để cho đứa út. Nếu mặc giữ gìn một chút thì cũng coi như đồ mới đấy thôi!”
Hồng Văn: “...” Thật không đến mức phải vậy đâu!
Tam Hoàng tử: “...” Ta bị tụt dốc đến nông nỗi này rồi à?!
Ngũ Hoàng tử: “...” Mọi người đang nói gì thế? Nghe không hiểu lắm!
Sau khi ra khỏi tiệm vải, cảm xúc của Tam Hoàng tử trăm mối ngổn ngang: “Dân chúng muốn sống tốt thật là một kỹ năng.”
Tính toán chi li đến như vậy, thậm chí suy xét tỉ mỉ từng góc cạnh, đầu óc không hề kém hơn so với thống trị cả một quốc gia!
Hồng Văn cười: “Cuộc sống như vậy đã khá tốt rồi, ít nhất dân chúng vẫn có thể mua đồ và tính toán kiếm hời. Chờ sau này hai vị điện hạ trưởng thành, cuộc sống của dân chúng tất nhiên sẽ càng tốt hơn.”